plt düşüklüğü ne demek?
Trombositopeni (PLT Düşüklüğü) Hakkında Bilgi
Trombositopeni, kandaki trombosit (platelet) sayısının normalin altında olması durumudur. Trombositler, kanın pıhtılaşmasında önemli rol oynayan hücrelerdir. Normal trombosit sayısı genellikle 150,000 ila 450,000 trombosit/mikrolitre kan aralığındadır. Bu sayının altında olması trombositopeni olarak tanımlanır.
Nedenleri:
- Kemik İliği Sorunları: Kemik iliği, kan hücrelerinin üretildiği yerdir. Kemik iliği yetmezliği, lösemi veya miyelodisplastik sendrom gibi hastalıklar trombosit üretimini azaltabilir.
- Bağışıklık Sistemi Sorunları: İmmün trombositopenik purpura (ITP), bağışıklık sisteminin trombositlere saldırmasına neden olur.
- İlaçlar: Bazı ilaçlar, trombositopeniye neden olabilir. Örnek olarak heparin, kinin ve bazı antibiyotikler sayılabilir.
- Enfeksiyonlar: Bazı viral veya bakteriyel enfeksiyonlar (örneğin, Hepatit C, HIV) trombositopeniye yol açabilir.
- Dalak Büyümesi: Dalak, trombositleri filtre eder. Dalak büyüdüğünde (splenomegali), daha fazla trombosit filtreleyerek trombosit sayısını azaltabilir.
- Diğer Hastalıklar: Trombositopeni, sistemik lupus eritematozus (SLE) veya trombotik trombositopenik purpura (TTP) gibi diğer hastalıkların bir sonucu olarak da ortaya çıkabilir.
- Gebelik: Gebelikte hafif trombositopeni görülebilir.
Belirtileri:
- Kolay morarma
- Küçük kırmızı veya mor noktalar (peteşi)
- Burun kanaması
- Diş eti kanaması
- Adet dönemlerinde aşırı kanama
- Dışkıda veya idrarda kan
- Yorgunluk
- Dalak büyümesi
Tanı:
- Tam kan sayımı (CBC), trombosit sayısını belirlemek için yapılır.
- Kemik iliği biyopsisi, trombosit üretimindeki sorunları belirlemek için yapılabilir.
- Diğer kan testleri, altta yatan nedenleri araştırmak için yapılabilir.
Tedavi:
Tedavi, trombositopeninin nedenine ve şiddetine bağlıdır. Tedavi seçenekleri şunları içerebilir:
- İlaç tedavisi (örneğin, kortikosteroidler, intravenöz immünoglobulin (IVIG), trombopoietin reseptör agonistleri)
- Kan transfüzyonu (trombosit transfüzyonu)
- Dalak alınması (splenektomi)
- Altta yatan hastalığın tedavisi